بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس مزایا/ موانع ادراک شده فعالیت بدنی در سالمندان ایرانی

چکیده: زمینه وهدف: هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس مزایا/ موانع ادراک شده فعالیت بدنی در سالمندان ایرانی بود. مواد و روش: بدین منظور 388 آزمودنی سالمند با دامنه سنی 60 سال به بالا به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل مقیاس مزایا/ موانع فعالیت بدنی (سچریست و همکاران 1987)، مقیاس فعالیت بدنی سالمندان یال و ویژگیهای جمعیت شناختی مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی با چرخش واریماکس و همچنین ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مقیاس ترجمه شده فارسی مزایا و موانع فعالیت بدنی در سالمندان ایرانی از ساختار عاملی اکتشافی قابل قبولی برخوردار است. جدول ماتریس عناصر چرخش یافته نشان داده شد که 9 مؤلفه قابلیت عامل شدن را دارند و به طور کلی 31 آیتم، 26/60 درصد واریانس را پیش بینی کردند. 20 آیتم در چهار عامل برای مزایای فعالیت بدنی و 11 آیتم در 5 عامل برای موانع فعالیت بدنی شناسایی شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مقیاس ترجمه شده مزایا و موانع فعالیت بدنی در کل و در خرده مقیاس مزایا و موانع از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است (آلفای کرونباخ به ترتیب 75/0، 91/0 و 71/0). همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین مزایای فعالیت بدنی در کل و خرده مقیاس های آن و همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین موانع فعالیت بدنی در کل و خرده مقیاس های آن وجود داشت که نشان می داد این سؤالات موضوع یکسانی را مورد سنجش قرار می دهند. نتایج تحقیق همبستگی مثبت و معنی داری بین مزایای فعالیت بدنی و میزان فعالیت بدنی در سالمندان (178/0 = r، 05/0>p) و همچنین همبستگی منفی و معنی داری بین موانع فعالیت بدنی و میزان فعالیت بدنی در سالمندان(249/0 = r، 01/0>p) نشان داد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر روایی و پایایی قابل قبول نسخه فارسی مقیاس مزایا/ موانع ادراک شده فعالیت بدنی در سالمندان ایرانی بود. با اینحال با توجه به نمونه مورد بررسی سالمندان برخی آیتم های پرسشنامه کاهش پیدا کردند و برخی از خرده مقیاس های جدید به دست آمدند. تحقیقات آتی به منظور بررسی این مقیاس در قشرهای مختلف جامعه نیاز است.